مشاورۀ تغذیه در بیماریها
بیماریهای مختلف ممکن است به طرق گوناگون بر وضعیت تغذیهای بیماران تاثیر گذارند و درعین حال وضعیت تغذیهای بیمار یکی از مهمترین عوامل تعیینکنندۀ پاسخ به درمان و پیشآگهی بیماری است. بسیاری از بیماریها همچون بیماریهای عفونی تبدار، برخی از بیماریهای گوارشی و بدخیمیها (انواع سرطان) ممکن است موجب بیاشتهایی مفرط شوند. برخی از بیماریهای مجاری فوقانی گوارشی (حاق و مری) ممکن است در بلع بیمار اختلال ایجاد کنند. در پارهای موارد، این اختلالات ممکن است به دلیل مداخلات پزشکی و درمانی روی دهند به طور مثال به دنبال پرتودرمانی ضایعات دهان و حلق، ممکن است هم بلع بیمار با سختی و درد صورت گیرد و هم دچار بیاشتهایی شود. در این هر دو حالت (بیاشتهایی و سختی در بلع) به دلیل کاهش انرژی دریافتی امکان دارد بیمار دچار کاهش وزن پیشروندهای شود که در صورت عدم درمانهای تغذیهای جان او را در معرض خطر قرار دهد.
در برخی دیگر از بیماریها، وزن اضافی و انباشت تودۀ چربی ممکن است مانع بزرگی بر سر راه درمان بیمار و تخفیف آلام او باشد. بیماری التهاب روماتیسمی مفاصل (آرتریت روماتوئید)، ساییدگی مفاصل (آرتروز)، بیماریهای انسدادی مزمن تنفسی (برونشیت و آسم) و تصلب منتشر اعصاب (اسکلروز مولتیپل یا M.S.) از جمله این بیماریها هستند. جالب توجه این که در بسیاری از این بیماریها ممکن است پزشک ناگزیر از استفاده از کورتیکوستروئیدها (کورتونها) باشد که خود با سازوکارهای خاصی موجبات افزایش وزن بیمار را فراهم میآورند. در نتیجه بیمار در چرخۀ معیوبی گرفتار میشود که از یک سو به دلیل درمانهای رایج دچار افزایش وزن میشود و از سویی دیگر به دلیل انباشت تودۀ چربی، به درمان پاسخ مناسبی نمیدهد و چه بسا که پزشک به همین دلیل ناچار به افزایش مقدار دارو شود، دارویی که موجب افزایش وزن بیمار میشود!
درمان بسیاری از دیگر بیماریها به ویژه اختلال چربیهای خون، کبد چرب و دیابت بیگمان در گرو تغذیۀ مناسب است. مشاورۀ تخصصی تغذیه بالاخص در شرایط کنونی که اخبار و شایعات ضد و نقیض از منابع غیرعلمی و غیرتخصصی و گاه باورهای نادرست همگی موجب سردرگمی و گاه بدتر شدن وضعیت بیماری به دلیل پیروی از همین توصیهها و باورهای نادرست میشود، بیش از پیش اهمیت مییابد.